„Potius sero quam numquam” (lepiej późno niż wcale) – w myśl tej łacińskiej sentencji apel z okazji Międzynarodowego Dnia Języka Ojczystego odbył się, ze względu na ferie zimowe i naukę zdalną, dopiero 2 marca 2022r.
Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego to święto obchodzone na całym świecie 21 lutego. Zostało ono ustanowione przez UNESCO w celu upamiętnienia śmierci pięciu studentów, którzy domagali się nadania językowi bengalskiemu statusu języka urzędowego. Data ta ma nie tylko upamiętniać przywołane wydarzenia, ale także przypominać o różnorodności językowej, o tym, iż język to najpotężniejsze narzędzie ochrony i rozwoju wspólnego dziedzictwa kulturowego ludzkości. Język konstruuje tożsamość człowieka zarówno jako członka większej wspólnoty, jak i jednostki. Warto o tym pamiętać, szczególnie w obliczu wydarzeń rozgrywających się na Ukrainie. Jak powiedział Karol Fryderyk Libelt, polski filozof żyjący w XIX wieku: „Naród żyje, dopóki język jego żyje, bez języka narodowego nie ma narodu”.
Naszą podróż z językiem polskim przez stulecia rozpoczęliśmy od etymologii i korzeni polszczyzny. Przywołaliśmy historię naszego języka, a dwaj śmiałkowie zmierzyli się ze staropolskimi archaizmami i słowami, które na przestrzeni wieków zmieniły swoje znaczenie. Przypomnieliśmy także nazwiska wybitnych twórców, mających wpływ na kształtowanie się języka literackiego. Uczniowie kl. 1Toy zaprezentowali wzorcową recytację Carmen Patrium, czyli „Bogurodzicy”.
Ojczysty w niewoli, „Rota” – to kolejne etapy naszej podróży z polszczyzną. Przyjrzeliśmy się stanowi języka polskiego w II Rzeczypospolitej, gdy poeci mogli już zrzucić „Płaszcz Konrada”, a poezja wyszła na ulicę i zawitała do kabaretu. Kres karnawału słowa położył wybuch drugiej wojny światowej, język polski znów stał się tarczą, a młodzi Polacy „kamieniami przez Boga rzucanymi na szaniec”. Po zakończeniu wojny kolejnym trudnym wyzwaniem dla Ojczyzny-Polszczyzny stała się nowomowa i socrealizm.
Wędrówkę z językiem polskim przez stulecia zakończyliśmy oglądem współczesnego stanu naszego języka Ojczystego. Próbowaliśmy odpowiedzieć na pytanie, jaka jest pozycja języka polskiego wśród innych języków europejskich? Poznaliśmy nasze mocne i słabe strony, a także najważniejsze zagrożenia dla współczesnej polszczyzny, którymi są wulgaryzacja i natrętna anglicyzacja. Z przymrużeniem oka spojrzeliśmy na polszczyznę jako język obcy dla innych nacji, pokazując pułapki czyhające na obcokrajowców uczących się języka polskiego. Na koniec samokrytycznie spojrzeliśmy na dyskredytujące błędy językowe.
Organizatorki:
Maria Roguś
Agnieszka Mroczkowska-Wiklak